Joomla - Mambo CMS (Content Management System) yazılımları, yaşayan (sürekli güncellenen) web sitelerinin teknik olmayan kişilerce ve kolayca yönetilmesini sağlayan içerik yönetim sistemleridir. Önceleri kurumsal firmaların tercihi olan bu sistemler, özgür yazılımcıların onlarca alternatif üretmesi ile kısa sürede kişisel kullanım seviyesinde de yaygınlaşmıştır. Bir çoğu gördüğü ilgi sayesinde kısa sürede zenginleşmiş ve lokalleşmiştir.

Bir çok CMS ile ilgilenip uygulama fırsatı buldum, bunların arasında Joomla, kullanım kolaylığı, modern teknik alt yapısı, zengin modüler yapısı ve yerel katkıcıların sayısı ile farkını rahatça hissetirebiliyor. Joomla, Mambo 4.5.2 'den türemiş ve 1.0 sürüm numarasını almıştır. Bundan sonra iki ayrı sistem olarak hayatlarına devam etmişler. Aralarındaki fark henüz çok açılmadığı için geliştirilen eklentiler, temalar ve dil dosyaları şimdilik her iki sistem için de uygulanabiliyor.

Joomla ile bir web sitesine sahip olmak için PHP desteği olan bir Apache web server ve MySQL veritabanına ihtiyacınız olacak. Kurulumu gerçekleştirdikten sonra tüm site oluştrurma ve yönetme işlemlerini yönetim (administrator) sayfalarından gerçekleştrirebiliyorsunuz.

Joomla veya Mambo'yu anlayabilmek ve kullanabilmek için bazı kavramlar hakkında bilgi sahibi olmak gerekiyor. Şimdi kısaca bunlardan bahsedeceğim:

Modul: WEB sayfanızın sizin belirleyeceğiniz bölümlerinde yer alacak hazır parçalar olarak düşünülebilir. Şu anda kimlerin online olduğunu gösteren modülü veya menü modülünü veya anket modülünü örnek olarak verebiliriz. Modülleri genelde yönetim sayfasından ihtiyaçlarınıza göre şekillendirebilirsiniz. Modülleri yönetim sayfasında 'Modules' menüsünün altında 'Site Modules' seçeneğinden listeleyebilirsiniz.

Component: Componentler özelleştirilmiş içerik oluşturmak için kullanılır, belli bir amaca göre özelleştirilmiş ve kolaylaştırılmış eklentilerdir. Mesela bir iletişim sayfası hazırlamak için Contact Component'ini kullanmak amacınıza hızla ulaşmanızı sağlar. Ya da belli sürelerde web sitenizde banner yayınlamak istiyor ve tıklanma sayısını takip etmek istiyorsanız bannerlarınızı Banners Componenti ile kolayca hazırlar ve takip edersiniz.
Componentlerin birçoğu Modül bağlantılıdır. Yani siz web sitenizde yer alacak modülleri poziyonları ve bazı özellikleri ile birlikte 'Site Modules' bölümünde belirlerken bu Modüllerin nasıl görüneceğini Components bölümünde belirlersiniz. Internette Modül bağlantılı olmayan Componentlerle de karşılaşabilirsiniz, bunların muhakkak bir linkleri vardır, bu linkleri ya menüye bağlarsınız ya da içeriğinizde kullanırsınız.

Content: Sitenizde yer alacak genel amaçlı içeriği oluşturmak ve yönetmek için kullanılır. Content oluştururken, oluşturulan contenti bir menüye bağlamak mümkün ancak bunu sadece static content oluşturuken yapmak gerekir mesela 'hakkımızda' diye bir içerik statik bir içeriktir burada istenilen bir menüye seçenek olarak eklenebilir ama bir haber girişi yapıyorsanız bunu menüye burada bağlamamak gerekir, haber gibi bu tip içeriği burada oluşturup daha sonra 'Menu Manager' bölümünde menüleştirmek gerekir.
İstediğiniz kadar content oluşturabilirsiniz ancak oluşturduğunuz content için bir category ve section belirtmeniz gerekmektedir. Bunun için önce bir Section sonra da bu Section altında yer alacak kategorilerinizi oluşturmanız gerekir. Bütün bunları Content Menüsünden 'Section Manager' ve 'Category Manager' seçeneklerinden yapabilirsiniz. İçeriğiniz şöyle bir hiyerarşiye sahip olacak: Section > Category > Content
Bir gazete sitesinden örnek vermek gerekirse;

• Haberler (Section)
• Yaşam (Category)
• Yurt Dışı(Category)
• Siyaset(Category)
• Spor(Category)
• Son Dakika(Section)
• Yaşam (Category)
• Yurt Dışı(Category)
• Siyaset(Category)
• Spor(Category)
• Kültür Sanat(Section)
• Sinema(Category)
• Müzik(Category)
• Kitap(Category)

Peki bu hiyerarşi ne işe yarayacak? Bu soruyu Menu Items bölümünde yanıtlamaya çalıştım.

Menu: Web siteleri menüsüz düşünülemez. Bir çok menü hazırlayıp sitenizde kullanabilirsiniz. Menü aslında Modül bağlantısı olan bir Componenttir. Ama kullanım önemi nedeniyle yönetim sayfasında 'Menu Manager' adında ayrı bir bölüm açılmış. 'Menu Manager' bölümünde istediğiniz kadar menü ve menü seçenekleri oluşturabilirsiniz. Her oluşturduğunuz menü için 'Site Modules' bölümünde bir module kayıdı oluşacaktır, buradan menünün pozisyonu ile ilgili değişiklikler yapabilirsiniz.

Menu Items: Menu Manager kullanarak oluşturduğunuz menülerin seçenekleridir. Bir menü seçeneği oulştururken, bu seçeneğe tıklandığında açılacak sayfada neyin görüneceğine ve nasıl bir görünüme sahip olacağına karar vermeniz gerekir. Bunun için Joomla size bir liste getirecektir. Listeye baktığınızda bazı seçeneklerin Component tipinde bazılarının ise Content tipinde olduğunu göreceksiniz.
Daha önce hazırladığınız (düzenlediğiniz) componentin bir modül bağlantısı yoksa bunu menüye şimdi burada bağlayabilirsiniz.
Daha önce hazırladığınız content'leri burada Section veya Category seviyesinde bağlayabilirsiniz, mesela 'Kültür Sanat' section'i seviyesinde bir menü seçeneği oluşturursanız bu section altında yer alan tüm category ve onun altında yer alan tüm content'leri bu menü seçeneğine tıklanınca görünecek şekilde bağlamış olursunuz, görünümle ilgili kararınızı da bu aşamada verebiliyorsunuz, contentleriniz liste,tablo veya blog görünümünde olabilir.

Kurulum sonrası sistemi inceleyerek de birçok şey öğrenebilir ve keşfedebilirsiniz kullanımı kolay ve yönlendirici.

Ben, ilk kez CMS kullanmaya başlayacakların düşebileceği kavram kargaşasına önlem olabilecek seviyede bilgi vermeye çalıştım. Bu sayede internette sorunlarınızı daha kolay araştırabilecek ve bulacağınız bilgiler daha anlaşılır olacak, internet demişken Joomla ve Mambo hakkında sınırsız kaynaklardan bir kaçını da aşağıda bulabilirsiniz:

• Kurulum ve sonrası için Joomla Türkiye'nin forumunda oldukça doyurucu bilgiler bulunabiliyor: http://www.joomlaturkiye.com/forum/


• Mambo ve Joomla ilgili kategorilerin de yer aldığı bir Forum: http://www.mjturkiye.net/


• Sitenizdeki menülere hareket kazandırmak için: http://designforjoomla.com/index.php?option=com_content&task=view&id=75&Itemid=108


• Template chooser modülü sayesinde birçok template'i anında görebileceğiniz bir demo sitesi, http://www.yesiltas.net sitesini yaparken kullandığım template'i de burada görebilirsiniz :) http://www.templates.mamboteam.com/index.php?mos_change_template=247shock_blue_452


• Yine ücretsiz birçok template bulabileceğiniz bir link: http://www.mamboteam.com/index.php?option=com_content&task=blogsection&id=4&Itemid=39


• Bol bol Mambo template'i indirebileceğiniz bir başka site: http://www.mambohut.com/gallery//index.php?cat=11


• Bu sitede indirebileceğiniz component ve modülleri görünce Joomla ile yapılcakların sınırı olmadığını farkediyorsunuz: http://www.onestopjoomla.com/component/option,com_remository/Itemid,47/func,select/id,27/

---

.:: Joomla Yönetim Sayfasına Giriş ::.

---

.:: Mambo Yönetim (administrator) Anasayfası ::.

---

.:: Joomla Yönetim (administrator) Anasayfası ::.

---

Etiketler: açık kaynak, Internet, php, web

  ¶ Salı, Eylül 12, 2006